Số lượng thành phần chính của tiếng Nhật (日本語, Nihongo) và cách ngôn ngữ này phát triển qua một lịch sử dài và phức tạp:

Tiếng Nhật cổ điển: Nguồn gốc của tiếng Nhật có thể truy ngược lại thời kỳ cổ đại, được ước tính đã tồn tại vào thời kỳ từ thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ thứ 4 TCN. Trong thời kỳ này, tiếng Nhật đã tồn tại với ảnh hưởng từ các ký tự Trung Quốc (kanji) và cũng có sự ảnh hưởng từ bán đảo Triều Tiên, nhưng ngôn ngữ này đã trải qua sự phát triển riêng của nó.

Man'yōshū: Man'yōshū là một tập hợp thơ cổ điển đã đóng góp vào việc hiểu về ngữ pháp và hình thái của tiếng Nhật cổ điển. Tiếng Nhật trong thời kỳ này có hình thức khác biệt so với tiếng Nhật hiện đại.

Thời kỳ Heian: Trong thời kỳ Heian (794-1185), Nhật Bản đã trải qua sự phát triển văn hóa đáng kể. Katakana và hiragana, hai loại ký tự kana, đã được tạo ra trong thời kỳ này, làm cho việc viết tiếng Nhật trở nên hiệu quả hơn.

Thời kỳ Trung cổ: Thời kỳ Trung cổ của Nhật Bản thấy tiếng Nhật tiếp tục phát triển. Đặc biệt, có sự ảnh hưởng mạnh mẽ từ tiếng Trung, và thơ và từ ngữ Trung Quốc trở nên phổ biến hơn trong tiếng Nhật. Đây là thời điểm mà biểu đạt trong tiếng Nhật trở nên hoàn thiện hơn và nhiều từ ngữ tiếng Trung đã được thụ động.

Thời kỳ Hiện đại: Khi bước vào thời kỳ hiện đại, Nhật Bản bắt đầu tương tác nhiều hơn với phương Tây, dẫn đến việc mượn nhiều từ ngữ từ các ngôn ngữ phương Tây. Trong thời kỳ Meiji, có sự cố gắng đơn giản hóa ký tự và điều chỉnh cú pháp tiếng Nhật.

Thời kỳ Đương đại: Tiếng Nhật đương đại là kết quả của sự tiến hóa và thay đổi qua thời gian. Mặc dù có nhiều tiếng địa phương ở Nhật Bản, tiếng Nhật chuẩn được sử dụng trên toàn quốc. Tiếng Nhật được viết bằng cách kết hợp kanji, hiragana và katakana. Nhiều từ vay mượn từ tiếng Anh và các ngôn ngữ nước ngoài khác được sử dụng trong tiếng Nhật hàng ngày.

Tiếng Nhật có một lịch sử rất phong phú và sự phát triển của nó mật thiết liên quan đến sự phát triển văn hóa của Nhật Bản. Tiếng Nhật đương đại là kết quả của sự tiến hóa và biến đổi qua thời gian và vẫn luôn là một phần quan trọng của văn hóa và giao tiếp tại Nhật Bản.