NENKIN là một cụm từ vốn đã rất quen thuộc đối với cộng đồng người Việt sinh sống tại Nhật. Thế nhưng có ai đã từng tìm hiểu chi tiết về chế độ bảo hiểm này? Để có thể nắm bắt các thông tin hữu ích và đảm bảo quyền lợi cho bản thân, bạn nên tìm hiểu về các thông tin cơ bản như “NENKIN là chế độ bảo hiểm như thế nào?” “Khoản tiền bảo hiểm phải nộp mỗi tháng là bao nhiêu” và cách tính số tiền sẽ nhận được trong tương lai v.v… Bài viết này sẽ tổng hợp và cung cấp cho các bạn các thông tin cơ bản về chế độ bảo hiểm hưu trí của Nhật Bản hay còn gọi là chế độ NENKIN này.
Chế độ bảo hiểm hưu trí _NENKIN là gì?
Chế độ bảo hiểm hưu trí hay còn được gọi là Chế độ NENKIN là một trong những loại bảo hiểm công do nhà nước quy định. Đây là chế độ bảo hiểm BẮT BUỘC mà tất cả các đối tượng người dân trong độ tuổi từ 20 đến 60 sinh sống tại Nhật Bản không kể quốc tịch nào đều có nghĩa vụ phải tham gia.
Khi nói đến NENKIN, mọi người sẽ có hình dung rằng loại bảo hiểm này là hình thức “Số tiền bảo hiểm mình đã đóng sẽ được trả lại trong tương lai” Tuy nhiên, để nói chính xác hơn thì NENKIN được xây dựng theo kiểu hệ thống “hỗ trợ giữa các thế hệ”, tức là, số tiền các bạn đang đóng trong thời điểm hiện tại được dùng để hỗ trợ cho tầng lớp người lớn tuổi ở hiện tại. Còn số tiền trong tương lai bạn nhận được là số tiền được đóng bởi tầng lớp người trẻ trong tương lai. Bằng cách đó các thế hệ có thể tương trợ lẫn nhau.
Các loại NENKIN
Về cơ bản NENKIN có 3 loại là bảo hiểm lương hưu quốc dân KOKUMIN NENKIN, bảo hiểm lương hưu phúc lợi KOSEI NENKIN và bảo hiểm lương hưu Công nhân viên chức KYOSAI NENKIN. Ở đây chúng ta sẽ chỉ nhắc đến 2 loại là KOKUMIN NENKIN và KOSEI NENKIN
Bảo hiểm lương hưu quốc dân KOKUMIN NENKIN (国民年金)
Tất cả các cá nhân đang cư trú tại Nhật, bao gồm cả người nước ngoài, trong độ tuổi từ 20 đến 60 đều phải tham gia KOKUMIN NENKIN.
Có 3 nhóm đối tượng người tham gia loại bảo hiểm này.
- Người tham gia bảo hiểm nhóm 1: Những người kinh doanh tư nhân, học sinh hoặc người thất nghiệp
- Người tham gia bảo hiểm nhóm 2: Nhân viên công ty, công nhân viên chức
- Người tham gia bảo hiểm nhóm 3: Người phụ thuộc của người tham gia bảo hiểm nhóm 2 (vợ/chồng _ người phụ thuộc vào kinh tế của người tham gia bảo hiểm nhóm 2. Người phụ thuộc này phải thỏa mãn hai điều kiện là nenshu dưới 130 man và phải nhỏ hơn một nửa tổng số lương người mà bạn phụ thuộc)
Bảo hiểm lương hưu phúc lợi KOSEI NENKIN
Đây là loại bảo hiểm dành cho những người lao động đang trực thuộc tại một công ty. Có nghĩa là, đối với người đang đi làm nhân viên chính thức tại công ty, ngoài tiền bảo hiểm lương hưu quốc dân, bạn phải đóng thêm một loại bảo hiểm nữa là bảo hiểm lương hưu phúc lợi KOSEI NENKIn. Tuy nhiên, một nửa số tiền bảo hiểm KOSEI NENKIN sẽ được công ty bạn trực thuộc hỗ trợ. Mặc dù phải đóng 2 khoản bảo hiểm NENKIN nhưng bù lại là số tiền bạn nhận được trong tương lai cũng sẽ nhiều hơn vì bạn sẽ nhận được đồng thời 2 khoản trợ cấp lương hưu.
Phí bảo hiểm nenkin hàng tháng
Đối với nhóm 1: Người kinh doanh tư nhân, sinh viên và người thất nghiệp
Loại nenkin phải nộp là KOKUMIN NENKIN. Khoản phí bảo hiểm nenkin phải nộp hàng tháng cố định là 16,590 yên (Mức tính năm 2022).
Cách nộp: Mỗi một năm bạn sẽ được gửi 1 phong bì thư trong đó có chứa các tờ phiếu nộp NENKIN theo từng tháng. Trong bì thư cũng sẽ có 1 tờ tổng hợp số tiền trong một năm để bạn có thể nộp tiền bảo hiểm trong một lần mà không cần phải đi nộp nhiều lần. Bạn có thể mang tờ phiếu có mã code nộp tiền ra combini để thanh toán. Hoặc có thể làm đơn xin đăng ký nộp qua tài khoản ngân hàng. Bạn phải điền vào một tờ đăng ký thông tin để sử dụng dịch vụ này. Sau khi đăng ký thành công, mỗi tháng số tiền này sẽ được trừ trực tiếp vào tài khoản ngân hàng mà bạn không phải mất công mang đi nộp.
Đối với nhóm 2: Nhân viên công ty hoặc công chức nhà nước
Loại Nenkin phải nộp là KOKUMIN NENKIN cộng với KOSEI NENKIN. Về phí nenkin phải nộp hàng tháng, cách tính sẽ là 18.3% của lương tháng. Trong đó công ty hỗ trợ 50%, suy ra người lao động sẽ phải trả khoảng 9.15% lương tháng cho phí bảo hiểm nenkin. Số tiền sẽ được công ty trưng thu và nộp thay cho người lao động.
Đối với nhóm 3: Người phụ thuộc người đóng bảo hiểm nhóm 2.
Đối với người phụ thuộc, bạn sẽ không phải đóng khoản tiền nenkin mà do quỹ kosei nenkin công ty người phối ngẫu (vợ/chồng) của bạn phụ trách. Bạn vẫn sẽ nhận được khoản tiền nenkin sau khi về hưu như bình thường.
Trong trường hợp sinh con và nuôi con
Trong khoảng thời gian nghỉ sinh
Các bà mẹ đang đi làm ở công ty, thuộc dạng kinh doanh tư nhân hay phụ thuộc trong thời gian nghỉ trước và sau sinh sẽ được miễn nộp bảo hiểm nenkin (Kosei nenkin và kokumin nenkin). Số tiền nenkin được tính từ lúc bắt đầu nghỉ đến khi kết thúc sẽ vẫn được tính là đã nộp số tiền bảo hiểm như bình thường.
Trong khoảng thời gian nghỉ chăm con
Các bà mẹ đang đi làm ở công ty sẽ có quyền lợi được miễn đóng kosei nenkin. Số tiền nenkin được tính từ lúc bắt đầu nghỉ đến khi kết thúc sẽ vẫn được tính là đã nộp số tiền bảo hiểm như bình thường.
Nhận lương hưu nenkin
Khi đã hoàn thành nghĩa vụ đóng bảo hiểm nenkin đối với nhà nước, chắc hẳn ai cũng sẽ tò mò không biết số tiền mình nhận được khi được hưởng nenkin là bao nhiêu và khi nào thì nhận được. Có nhiều lầm tưởng cho rằng nenkin chỉ được nhận khi về già nhưng thực tế thì không phải như vậy. Khi người tham gia bảo hiểm lương hưu không may trở thành người khuyết tật hoặc tử vong cũng sẽ được chi trả trợ cấp từ khoản tiền đã đóng cho nenkin.
Khi về già (Lương hưu tuổi già)
Khi về hưu, nguồn thu nhập của bạn giảm đi, khoản tiền nenkin sẽ là khoản trợ cấp hỗ trợ cho cuộc sống sau khi nghỉ hưu. Khoản tiền nhận được sẽ tùy thuộc vào khoảng thời gian bạn đã đóng bảo hiểm.
Nhóm 1 Kokumin nenkin
Điều kiện để nhận Kokumin Nenkin:
1. Số thời gian đóng bảo hiểm phải trên 10 năm
2. Thời gian bắt đầu nhận bảo hiểm là từ 65 tuổi
Số tiền nhận được cho nhóm 1 (Kokumin nenkin) : Mangaku (số tiền khi nộp thuế đủ 40 năm từ năm 20 tuổi đến 60 tuổi được tính là 777,800 cho 480 tháng (40x12).
Nếu số thời gian bạn nộp dưới 40 năm số tiền nhận được sẽ = 777,800 x (số tháng đã nộp + số tháng được miễn nếu có)] / 480
Nhóm 2 Kokumin nenkin và kosei nenkin
Điều kiện để nhận Kosei nenkin:
1. Thời gian tham gia Kosei nenkin phải trên 1 tháng
2.Thời gian bắt đầu nhận bảo hiểm là từ 65 tuổi
Số tiền nhận được cho nhóm 2 : Số tiền bảo hiểm cũng như điều kiện nhận Kokumin nenkin được tính như phía trên. Cùng với đó nhóm hai sẽ nhận thêm cả tiền cho kosei nenkin.
Các tính số tiền Nenkin nhận được cho Kosei nenkin: Cách tính này còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như số tiền lương trung bình tiêu chuẩn và số năm tham gia và số lượng người phụ thuộc.
Nhóm 3 Kosei nenkin
Tiền NENKIN nhận khi về nước
Nhiều bạn sẽ có thắc mắc, điều kiện để nhận Nenkin là thời gian đóng NENKIN phải trên 10 năm. Vậy nếu như chỉ làm việc ở Nhật 5 năm rồi về nước thì sẽ không đủ tư cách nhận nenkin sao? Câu trả lời là bạn vẫn sẽ nhận được tiền nenkin. Số tiền này được gọi là Dattai ichiji kin (脱退一時金). Đối với trường hợp người lao động nước ngoài có tham gia chế độ nenkin nhưng phải về nước trước khi đủ điều kiện nhận nenkin như đã nêu trên thì sẽ được nhận số tiền nenkin tương ứng trong một lần mà không chia ra theo từng tháng so với trường hợp nhận nenkin sau khi về hưu (trên 65 tuổi).
Để có thể nhận được số tiền dattai ichiji kin này bạn cần phải hoàn thành một số hồ sơ và nộp lên Cơ quan Nenkin Nhật Bản. Về tờ đơn xin nhận dattai ichiji kin và các tài liệu đính kèm khác xin tham khảo bài viết này của meccha! https://meccha.jp/ja/platform/blog/osaka-city/article/706
Các thắc mắc thường có về nenkin
Du học sinh có phải đóng NENKIN không?
Câu trả lời là có. Tất cả các cá nhân trong độ tuổi từ 20 đến 60 sinh sống tại Nhật Bản đều có nghĩa vụ bắt buộc phải đóng nenkin.
Tiền bảo hiểm Nenkin thì khác gì với Shakaihoken/Kokuminkenko hoken
国民年金/厚生年金 (Kokumin nenkin/ Kosei nenkin) và 国民健康保険/社会保険 (Kokuminkenko hoken/Shakai hoken) là hai loại bảo hiểm khác nhau. Nenkin là khoản bảo hiểm về mảng lương hưu. Đảm bảo người dân sẽ nhận được một khoản lương hưu nhất định khi về già. Còn Kokuminkenko hoken hoặc Shakai hoken là khoản bảo hiểm chi trả cho mảng y tế. Khi vào bảo hiểm này người dân sẽ được hỗ trợ chi phí y tế khi khám chữa bệnh tại các cơ sở khám chữa bệnh.
Không đóng NENKIN có sao không？
Như đã nói ở trên Nenkin là khoản phí bảo hiểm bắt buộc phải đóng. Nếu không đóng đúng hạn thường là sẽ có giấy gửi từ cơ quan nenkin yêu cầu nộp. Bạn hãy nhớ để ý đóng đúng hạn quy định nhé vì có thể sẽ có chi phí nộp phạt khi nộp muộn.
